Bij onze motorfietsen komt nogal wat nikkelwerk voor, en nikkelwerk is een vrij kostbare zaak. Bovendien gaat het bij dat nikkelwerk vaak om kleine onderdelen, zoals boutjes, moertjes, ringetjes en ga zo maar door. Kleine onderdelen die we niet graag uit handen geven, omdat de kans tot zoek raken te groot is.

Het vernikkelen is op zich een heel eenvoudig karweitje. De grootste zorg moet besteed worden aan het hoogglanspolijsten en het vetvrij maken van de te vernikkelen delen. Het polijsten is een eerste vereiste om mooi glad en glimmend werk te krijgen, terwijl op niet goed ontvette delen geen materiaal zal hechten. Men zegt vaak dat stalen delen eerst verkoperd dienen te worden alvorens ze vernikkeld worden, maar dat is onjuist. Het valt heus wel mee. Ten eerste een nikkelbad. Hiervoor kunnen we een glazen of stenen kom nemen, met een diameter van ongeveer 20 cm en een inhoud van plusminus 2 liter. Als nikkelelektrode kan zuiver nikkel gebruikt worden, of als alternatief nikkelen guldens. Voor het nikkelbad hebben we nodig per liter oplosmiddel: 150 g nikkelsulfaat (NiSo4), 30 g nikkelchloride (NiC12) en 30 g boorzuur (H3Bo3) in poedervorm. Dit alles lossen we op in 1 liter verwarmd (40° C) gedistilleerd water. Verder moeten we een 6 Volts autobatterij hebben als stroombron – een accu-lader kan natuurlijk ook. Een draadgewonden variabele weerstand van circa 20 Ohm kunnen we gebruiken om de stroom te regelen. Voor dit bad hebben we circa 0,5 tot 1 ampre/dm nodig. Denk erom dat de nikkelelektrode de pluspool is. Zoals gezegd dienen de te vernikkelen onderdeeltjes goed gepolijst en ontvet te worden. Polijsten kan met behulp van een viltschijf en een boormachine. Bij het polijsten moet de polijstpasta niet vergeten worden. Een nabewerking met een lappenschijf kan de zaak nog fraaier maken. Zijn de te vernikkelen onderdelen erg aangetast, dan komen er voorbewerkingen met verschillende gradaties schuurpapier of vijlen aan te pas. Ontvetten kan gebeuren met Wemerkalk of verdunde zwavelzuur. Wernerkalk kan zowel in poedervorm als in opgeloste vorm in water zijn werk doen. Door het werkstuk in de ontvetter te leggen en met een kwastje te bestrijken, wordt een goede ontvetting verkregen. Goed afspoelen onder de kraan en zo mogelijk met perslucht alle hoekjes en gaatjes schoon en droog blazen (men moet er wel zeker van zijn dat de compressor géén oliedeeltjes meeblaast, een goed filter is dus gewenst). Denk erom de ontvette delen vooral niet met de blote vingers aan te raken. Rubberen keukenhandschoenen doen wonderen. We hangen onze werkstukken met behulp van koperdraadjes in het nikkelbad en verbinden deze dus met de min-elektrode van de accu. Met behulp van de variabele weerstand stellen wij de juiste stroomsterkte in. Dit is evenwel niet erg kritisch. Met een beetje experimenteren hebben we al gauw door wat de juiste is. Is de stroomsterkte wat laag, dan zal het wat langer duren voordat de gewenste nikkellaag is aangebracht. Vooral geen te dikke laag aanbrengen. Bij dikke lagen is de spanning erin namelijk groter en zal afbladderen eerder voorkomen. Hebben we veel kleine boutjes en moertjes te vernikkelen, dan maken we hiervoor een bakje van kopergaas. Op deze wijze kunnen we ze makkelijk in het bad laten zakken zonder te veel gepruts. Het kan voorkomen dat het nikkelwerk er dof uitkomt als we het lang in het bad hebben laten zitten. Doch, schrik niet: met een beetje Brasso glimt het direct weer. Nikkelwerk is poreus en dus zullen de pori‘n zich vullen met elektrolyt. Dit moeten we kwijt, anders zal ons werk groen uitslaan. We moeten dus direct gaan spoelen. Vooral niet te kort. Borstel het af met een zacht borsteltje met zeep onder de warme kraan. De zuren uit onze huid kunnen het nikkelwerk aantasten, zodat het zin heeft, de stukken die klaar zijn met wat vaseline in te smeren. Tenslotte nog een paar kleine tips. Zorg ervoor dat het nikkelbad goed schoon blijft. Er mag geen stof invallen, want dit kan zich op de werkstukken gaan vastzetten, waardoor op die plaatsen geen nikkel neerslaat. Het komt voor, dat na verloop van tijd een vlies op het bad komt, de bodem is dan bedekt met een laagje drab. Wanneer het te erg wordt, moeten we het bad schoonmaken en de vloeistof filteren. Ieder die hier aan begint, zal tot de ontdekking komen dat vernikkelen niet erg moeilijk is. Het is een fascinerende bezigheid die echter secuur dient te worden uitgevoerd.

Ontchromen van onderdelen
Het ontchromen van een onderdeel is gemakkelijker en goedkoper dan men denkt! Men heeft een kuip nodig, groot genoeg om het stuk volledig onder te dompelen in water. Het stuk wordt vervolgens aan de negatieve klem van een batterijlader gekoppeld, en aan de positieve klem koppelt men een koperen plaat of staaf aan. Men moet een beetje zuur bij het water voegen om een elektrische stroom toe te laten tussen beide stukken. We raden aan de klemmen van de batterij-lader niet in het mengsel te plaatsen, om te vermijden dat ze worden aangevreten door het zuur. Het volstaat de batterijlader op 6 of 12 volt te schakelen en de stroom te regelen op 3 of 4 A. Minstens om het halfuur de staat van het stuk controleren. De stroom laat het te behandelen stuk los en zal zich op het koper neerzetten. Met hetzelfde principe verwijdert men ook nikkel of zink! Probeer eerst op een misbaar onderdeel! Naar het schijnt is het ook mogelijk de roest langs deze weg te verwijderen door het verzuurde water te vervangen door een oplossing op basis van Natriumhydroxide. De roest verandert in een soort donkere modder die men kan afwassen. Opgelet: dit doet men niet met veren, deze worden hierdoor breekbaar en dus onbruikbaar.

Tips ter voorbereiding van het verchromen

1. De onderdelen moeten volledig gedemonteerd worden.
    
2. Verf of vernis moet volledig verwijderd worden, liefst langs chemische weg (b.v. verfstripper).
    
3. De onderdelen niet schuren of zandstralen! Hoe meer u erop schuurt, des te meer moeten de schuurlijnen weggepolijst worden.
    
4. * Verschillende basismaterialen steeds apart houden (staal, zamak, aluminium, …) daar deze op verschillende wijzen behandeld worden.
    
5. Blutsen uitdeuken en gaten dichtlassen; het dichtlassen van gaten kan je best doen met koperbraseer.
    
6. De kwaliteit van het chroomwerk is sterk afhankelijk van de staat waarin de onderdelen zich bevinden. Nikkel, koper of chroom zijn slechts dunne lagen die geen materiaalfouten verbergen. “Iedereen dient er zich tijdens het uitvoeren van bewust te zijn dat hij/zij de milieuwetgeving dient te respecteren.”